شیر پروانه‌ای چدنی (Cast Iron Butterfly Valve) یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین انواع شیرآلات صنعتی است که برای کنترل جریان سیالات در خطوط لوله مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع شیر به دلیل ساختار ساده، وزن سبک، عملکرد سریع و قیمت مناسب، گزینه‌ای ایده‌آل برای بسیاری از پروژه‌های صنعتی، ساختمانی و تاسیساتی به‌شمار می‌رود.
این شیرهای پروانه ای چدنی با کارایی بالا و انعطاف پذیری فراوان، به عنوان راه حلی اقتصادی و مطمئن در بسیاری از بخش های صنعتی پرکاربرد هستند. در کنار این شیرآلات، اتصالات پلی اتیلن و لوله های پلی اتیلن نیز به عنوان مکمل های مناسب در سیستم های لوله کشی استفاده می شوند. این ترکیب به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و خوردگی، و همچنین نصب آسان، انتخابی ایده آل برای صنایع مختلف به شمار می رود. همچنین، شیرآلات یو پی وی سی نیز به عنوان یک جایگزین مناسب برای محیط های حاوی سیالات خورنده مطرح هستند، که ترکیب آن ها با شیرآلات چدنی و لوله های پلی اتیلن، کارایی سیستم را افزایش می دهد.
کاربردها
شیر پروانه‌ای چدنی در صنایع و بخش‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:
– سیستم‌های آب‌رسانی شهری و روستایی
– تاسیسات تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب
– سیستم‌های گرمایش و سرمایش (HVAC)
– صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
– صنایع غذایی و دارویی
– نیروگاه‌ها و صنایع فولاد
ویژگی‌ها و مزایا
جنس بدنه مقاوم: از چدن خاکستری یا داکتیل با پوشش ضد زنگ و خوردگی
تنوع در نوع آب‌بند: قابل ارائه با آب‌بند EPDM، NBR یا PTFE برای تحمل حرارتی و شیمیایی مختلف
مقاومت حرارتی بالا: بسته به نوع آب‌بند، توان تحمل دمایی تا 180 درجه سانتی‌گراد
فشار کاری استاندارد: معمولا تا 16 بار (PN16)
نصب آسان و سریع: به‌صورت ویفری یا لاگ در میان فلنج‌ها نصب می‌شود
قابلیت عملکرد دستی و اتوماتیک: با اهرم، گیربکس، عملگر پنیوماتیک یا الکتریکی
هزینه نگهداری پایین: ساختار ساده و عمر مفید بالا باعث کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌شود
راهنمای خرید شیر پروانه‌ای چدنی
برای انتخاب شیر پروانه‌ای مناسب، به موارد زیر توجه داشته باشید:
1. نوع سیال: تعیین کنید سیال مورد استفاده آب، هوا، روغن یا ماده شیمیایی است.
2. فشار و دمای کاری: مطمئن شوید شیر انتخابی با شرایط فشار و دمای خط لوله سازگاری دارد.
3. نوع اتصال: بسته به نوع سیستم لوله‌کشی، ویفری یا لاگ را انتخاب کنید.
4. جنس آب‌بند: با توجه به دمای سیال و ویژگی‌های شیمیایی آن، نوع مناسب آب‌بند را انتخاب کنید.
5. نحوه عملکرد: اگر نیاز به کنترل اتوماتیک جریان دارید، نوع پنوماتیک یا الکتریکی را انتخاب نمایید.
سوالات متداول:
1. شیر پروانه‌ای چدنی در چه مواردی استفاده می‌شود؟
در سیستم‌های آب‌رسانی، تصفیه‌خانه‌ها، تهویه مطبوع (HVAC)، صنایع نفت و گاز، و خطوط انتقال سیالات با فشار و دمای متوسط کاربرد دارد.
2. آیا شیر پروانه‌ای چدنی برای سیالات شیمیایی مناسب است؟
بسته به نوع آب‌بند (مثل PTFE)، برخی مدل‌ها می‌توانند در برابر سیالات شیمیایی مقاوم باشند. در غیر این صورت بهتر است از شیرهای استیل یا آلیاژی استفاده شود.
3. تفاوت بین اتصال ویفری و لاگ در شیر پروانه‌ای چیست؟
مدل ویفری بین دو فلنج قرار می‌گیرد و با پیچ‌هایی محکم می‌شود، در حالی‌که مدل لاگ دارای سوراخ‌های رزوه‌دار برای نصب پیچ از دو طرف فلنج است و امکان جداسازی راحت‌تر را فراهم می‌کند.
4. حداکثر دمای قابل تحمل در شیر پروانه‌ای چدنی چقدر است؟
بسته به نوع آب‌بند، این دما متغیر است. با آب‌بند EPDM تا 120 درجه، NBR تا 80 درجه و PTFE تا حدود 180 درجه سانتی‌گراد تحمل حرارتی دارد.
5. عمر مفید شیر پروانه‌ای چدنی چقدر است؟
در صورت نصب و نگهداری صحیح، معمولا بین 5 تا 15 سال دوام دارد، ولی این زمان به نوع سیال، فشار کاری و شرایط محیطی بستگی دارد.